Zilver en goud testen kun je best op de cursus doen, want als hobbyist heb je niet al gauw een volledige set toetswater in huis. Op de cursus krijg je niet alleen alle soorten toetswater maar ook de nodige begeleiding. En het is bovendien gezellig: expertcommissie spelen samen met de andere medecursisten.
Ik ben nu bezig met vervolgcursus edelsmeden bij Atellier Mouraille. Vorige keer heb ik daar veel geleerd. Het is nu de tijd voor uitdagende nieuwe projecten. Die hebben wel materiaal nodig en niet zo’n beetje, aangezien ik wil leren gieten.
Ik moet dus weer in de kast duiken voor erfstukken. Het doet soms nostalgisch pijn om een theelepeltje van oma te laten smelten. Maar als voor het maken van iets nieuws en spannends is…dan is het voor een goed doel. Het lepeltje zal niet voor niets sneuvelen.
Je moet wel zilver en goud testen om er zeker van te zijn dat het stuk echt zilver of goud is. En indien ja – met name voor goud – is het handig om de karaat-gehalte te weten. Zeker als het stuk voor de verkoop is bestemd. Want je wilt noch de koper benadelen noch jezelf in de vingers snijden.
Hier is mijn verhaaltje van zilver en goud testen bij Sanne op de cursus.
1. De zilver
en stukken hebben wij met toetswater voor zilver getest. Het is vrij simpel. Men brengt met een pipet een druppeltje van de vloeistof op het stuk aan en kijkt vervolgens of het stuk kleurt, en in welke kleur dan. Een donkerrode vlek wijst op echt zilver. Een lichtgele vlek daarentegen zegt dat het geen zilver is.
Met de armband was het verhaal vrij duidelijk. Ook qua gewicht is het te voelen dat het om een massief zilveren stuk gaat. De ketting was echter meer gecompliceerd. Want die bestaat uit meerdere delen. Er zijn voelbaar zware delen die ook 925-gemarkeerd zijn. Maar ook bolletjes die niet alleen heel licht aanvoelen, maar waarvan het zilveren laagje al zichtbaar is afgesleten (zie het voorste bolletje op de foto rechts). Dat de bolletjes ook donker rood kleurden zegt slechts dat ze met een echt zilveren laagje zijn bedekt, maar bij nader inzien is het alleen een oppervlakkig laagje.
Conclusie: de toetswater-test zegt slechts dat het oppervlak van zilver is. Het krassen (op een onzichtbare plek) is nodig om te bepalen of ook het stuk zelf van zilver is.
2. Het toetsen van goud ging volgens de hier beschreven procedure met meerdere flesjes toetswater en met een toetsteen. Deze methode houdt in dat de streek die door een gouden stuk op de toetsteen wordt aangebracht, door het toetswater voor de desbetreffende karaatgehalte wel of niet wordt opgelost. Blijft de toetsstreek staan, dan heeft het goud deze karaatgehalte. Als de toetsstreek is opgelost moet je het toetswater van een lagere gehalte nemen en de procedure herhalen totdat de streek blijft staan.
Ook bij deze test kreeg ik geen eensluidend antwoord voor mijn goud. Want de toetsstreek bleek te staan – zowel bij 9k-toetswater als bij 14-k en zelfs bij 18 en vervolgens op 22 k! Het lijkt alsof de streek niet (volledig) op water reageert. Het was ook heel lastig om het verschil op de toetssteen te zien. Zou het iets mee te maken hebben of de toetssteen bevuild is?
Zijn er misschien nog betere en meer precieze technieken om de karaatgehalte van goud vast te stellen?
Leave a Reply